Uyazi izinkundla zokuxhumana ziyinto enhle nebalulekile uma uzozisebenzisa ngokuyikho. Kuningi ongakuzuza lapha ezinkundleni zokuxhumana esingabala kukho ukwazi kabanzi ngempilo kanye neziyalo ezinhle ezingenza impilo yakho ithuthuke.
Kubalulekile-ke ukuthi uphinde ugade indlela okhuluma ngayo nalabo ongabangani nabo kulezi zinkundla. Khumbula phela ukuthi abanye awukaze ubabone ubazela khona lana, ngakho-ke awukwazi ukuthi ungavele usho noma yini kumuntu eningadlalanga naye umagalobha noma umacashelana. Ukwenza isibonelo nje; awukwazi ukudlala ngokuthi usho izinto ngophathini babangani bakho ongakaze ubabone. Umuzwe nje umuntu ethi; 'Hheyi wamubi umuntu wakho. Wamkhetha ugqoke amadimazi yini.' Ubona umubiza nje kodwa awumazi ngesiqu samehlo kwamngani lowo umazela la ezinkundleni, kwasibongo sakhe uyasikhohlwa.
Angiyiphathi-ke eyolimi. Kunabantu abavele bakhulume nje banganaki. Musa ukukhuluma amagama anenhlamba noma alumelayo ngoba laba bantu akubona bonke okhule nabo nikhuluma noma ikanjani.
Enye into engike ngiyibone siyenza singabantu ileyo yokwahlulela nokukhuluma amagama alumelayo kosaziwayo. hheyi ziyathukwa izingane zabantu angikhathali. Umuntu akhulume ashiye angalazi ngosaziwayo othile kodwa ebe engazi nokuthi yini igama lesitolo esiseduze kwangakubo. Uma ungazi ukuthi lo muthu omhlambalazayo uhlalaphi wazi ngani ukuthi akekho umngani wakho oyisihlobo sakhe kulezi zinkundla?
Hhayi kabi. Angisho ukuthi abantu abangacobani noma badlalisane kodwa kuhle ubuye ubhekisise ukuthi lowo muntu odlalisana naye nazana kangakanani. Kwazi bani nje mhlampe lo mubiza ombonayo wena uthi uyadlala, ngelinye ilanga uyonqwamana naye endaweni lapho oyobe udinga khona usizo. Phela kulezi zinkundla kugcwele lonke uhlobo lwabantu kanti sinjalo nje abantu sibenza abangani ngoba sibuke izithombe zasichaza. Bangaki nje abangani bakho obaziyo ukuthi benza misebenzi mini? Uke uzixake nje ngokufunda amaphrofayili abantu ngaphambi kokubenza abangani bakho?
Njalo ngaphambi kokuba ubhale okuthile khumbula lokhu: Ngabe lo muntu ozofunda le nto umazi ngokwanele ukuthi le nto oyishoyo ngeke ayithathe kabi? Ngabe ulimi olusebenzisayo lungolwamukelekile? Cabanga nje usukhuluma budlabha kanti ukhuluma nomuntu oyobe ekuhlolela ikhono lomsebenzi ngelinye ilanga. Gwema amagama anenhlamba nahlambalazayo. Abantu bayanaka futhi into embi oyenzayo ayidluli kalula kubantu. Hlakanipha ungcweke ngendlela enesisoka lapho ukhuluma nabantu.
Comments
Only TVSA members can reply to this thread. Click here to login or register.